هر کس عکس‌العمل متفاوتی به سخنرانی کردن در جمع نشان می‌دهد. عده‌ای قبل از حرف زدن، دلهره می‌گیرند و عصبی می‌شوند. این افراد قبل از رفتن روی سن اجرا و شروع جلسه‌ی رسمی، باید بتوانند خودشان را آرام کنند. عده‌ای هم می‌خواهند مطمئن شوند که انرژی کافی را برای حضور در جمع دارند. این عده هم قبل از شروع برنامه، باید خود را از نظر روحی تقویت و به اصطلاح شارژ کنند.
یکی از سخنران‌های حرفه‌ای، روش روتین آماده شدن خود برای سخنرانی را این چنین شرح می‌دهد که « معمولا یک گوشه‌ی تاریک پشت صحنه پیدا می‌کنم تا متمرکز شوم، با آرامش دم و بازدم انجام می‌دهم و فضایی ساکت و خالی در ذهنم ایجاد می‌کنم». عده‌ای هم با گوش کردن به موسیقی‌های خاص (ریتم تند یا ملایم)، خود را از نظر ذهنی آماده می‌کنند و یا حتی حرکات کششی یا پرتحرک انجام می‌دهند.
باید توجه داشته باشید که هر کس باید به تمرین و روتین مخصوص به خود، دست پیدا کند چرا که هر روشی مناسب هر کسی نیست. مثلاً، اگر اهل مراقبه و تمرکز در سکوت هستید، ممکن است با جایگزین کردن نرمش یا تحرک شدید، انرژی مضاعفی پیدا کنید و به جای یک سخنرانی شمرده و تأثیر گذار، در میکروفون نفس نفس بزنید و بریده بریده صحبت کنید!
در اینجا شما را با چهار روش دستیابی به آمادگی ذهنی و روحی برای سخنرانی کردن در جمع آشنا می‌کنیم:
ایمپاتی ( ایجاد همدلی)
این روش به شما کمک می‌کند تا بهتر با مخاطبانتان ارتباط برقرار کنید. بنا بر گفته‌ی یکی از متخصصین عصب شناس، ایمپاتی(empathy) از این جهت اهمیت دارد که به شما کمک می‌کند تا بفهمید دیگران چه حسی دارند؛ بنابراین متناسب با موقعیت پیش رویتان، می‌توانید واکنش مناسب نشان دهید.
این شیوه با تقویت حس همدلی ، هم کمکتان می‌کند تا راحت تر با افراد مختلف ارتباط متقابل برقرار کنید و هم کمتر نگران می‌شوید و ترس از حضور در جمع را به خود راه نمی‌دهید.
می‌توانید قبل از شروع ارائه و صحبت کردن، برای به وجود آوردن فضای همدلی، از حاضران سوالاتی بپرسید تا متوجه شوید به چه چیزهایی علاقه نشان می‌دهند. تکنیک دیگر این است که در طول سخنرانی، به چهره‌ی یکی از کسانی که می‌شناسید و در جمع حضور دارد، متمرکز شوید یا به نقطه‌ای در میان جمع نگاه کنید در حالی که حاضران تصور می‌کنند به آنها نگاه می کنید!
یکی دیگر از سخنران‌ها می‌گوید که «من همیشه در جایگاه تماشاگران می‌نشینم و در سکوت به سن اجرایی که باید روی آن قرار بگیرم، نگاه می‌کنم و چند نفس عمیق می‌کشم.»
شما هم ایمپاتی کردن را در برنامه‌ی خود بگنجانید اگر:
- از قبل با مخاطبانتان آشنا نیستید.
- ترس از صحنه دارید و تمرکز خود را موقع حرف زدن از دست می‌دهید.
- محتوای سخنرانیتان ارزش اطلاعاتی ویژه‌ای دارد و نگران جا افتادن چیزی هستید.
جنب و جوش فیزیکی
به جنب و جوش درآمدن قبل از شروع یک ارائه یعنی اینکه؛ طوری فعالیت کنید که ضربان قلبتان به تپش بیفتد؛ اندام هایتان به حرکت درآید و سطح انرژیتان افزایش یابد. جنب و جوش و فعالیت جسمانی می‌تواند با کاهش ترشح هورمون‌های مربوط به استرس، مقدار زیادی از اضطرابتان را بکاهد.
راه‌های مختلفی برای افزایش سطح انرژی وجود دارد؛ مثل یک ورزش مختصر، بالا و پایین پریدن با آهنگ‌های ریتمیک یا حتی چند بار بالا و پایین پریدن روی سن اجرا.
یکی از سخنران‌ها می‌گوید که پیاده‌روی با سرعت بالا انجام می‌دهد و هم زمان به هر کس که برخورد می‌کند، لبخند می‌زند.
شما هم جنب و جوش فیزیکی را در برنامه‌ی خود بگنجانید اگر:
- در یک رویداد پر انرژی و شاد قرار است صحبت کنید.
- گرایش به برگزاری ارائه‌ای بدون تحرک داشتید.
- درباره موضوع سخنرانی دچار تردید و نگرانی هستید.
پیشنهاد می‌کنیم ببینید: تکنیک‌های غلبه بر اضطراب سخنرانی
مراقبه و مدیتیشن
در این روتین، اصل بر سکوت و بی حرکت بودن است؛ دعا و مراقبه همراه با شکرگزاری برای نعمتها و فرصتهایی که در اختیارتان قرار می‌گیرد. این روش به کنترل سرخوردگی و استرس کمک می‌کند و احساس مثبت و خوشایندی ایجاد می‌نماید.
یکی از سخنران‌ها می‌گوید: « سه مرتبه عمیق و به آرامی، عمل دم و بازدم را انجام می‌دهم؛ در حین عمل دم سوم، سعی می‌کنم سه مرتبه به صورت کم کم و عمیق تر، هوای بیشتری به دورن ریه‌ام بفرستم. بعد به آرامی بازدم انجام می‌دهم. این کار آرامش بخش است.»
شما هم مراقبه‌ی معنوی را در برنامه‌ی خود بگنجانید اگر:
- فردی هستید که ذاتاً و به سادگی هیجان زده می‌شوید.
- قبل از سخنرانی و ارائه در مقابل جمع، مضطرب و عصبی هستید.
مانترا (ذکر گویی)
این روش با تکرار و ذکرگویی به سکوت و تسکین احساسات کمک می‌کند. تلاش کنید مانترای (ذکر) مورد علاقه‌ی خودتان را قبل از شروع ارائه، با خودتان تکرار کنید. عبارت‌هایی که می توانند دعای مذهبی یا جمله های مثبت و تأکیدی باشند؛ مثلاً، با خود چندین مرتبه تکرار کنید: «فقط کافیست که خودت باشی.»
این روتین را در برنامه‌ی خود بگنجانید اگر:
- با تکرار کردن، آرامش می‌یابید.
- عبارت کلیدی و انرژی بخشی برای کنترل هیجان و احساسات خود دارید.
- وقتی با خود زمزمه می‌کنید احساس بهتری پیدا می‌کنید.
وقتی قرار است برای صحبت و سخنرانی آماده شوید، می‌توانید از روشهای متفاوتی برای آمادگی پیدا کردن کمک بگیرید. توصیه می‌کنیم این تمرینها هم با سبک سخنوری و اجرای شما همخوانی داشته باشند، هم متناسب با محتوای مطلبی که ارائه می‌کنید، باشند. حتی شاید ترکیب یکی دو روش با هم، برای شما کارسازتر باشد. به هر حال نکته‌ی مهم این است که قبل از رفتن روی صحنه، از نظر ذهنی و روحی و حتی جسمانی آماده باشید تا یک سخنرانی فوق‌العاده و تأثیرگذار ارائه کنید.
پیشنهاد می‌کنیم ببینید: چگونه اشتباه در سخنرانی را مدیریت کنیم؟
برگرفته از : Harvard Business Review
