آخرین بروزرسانی : مرداد ماه ۱۴۰۰
برای یک سخنرانی موفق و تأثیرگذار جلوی جمعیت آماده‌اید؟ فرقی نمی‌کند که برای تعداد کمی از افراد حرف می‌زنید یا برای تعداد زیادی از افراد قرار است ارائه کنید، چه کنفرانس کلاسی باشد یا همایش، چه سمینار برگزار شود یا وبینار (سمینار آنلاین)، حتی اگر برای یک نفر هم ارائه می‌کنید، باید مطمئن و مسلط باشید تا بازخورد مثبت دریافت کنید.
چگونه آمادۀ سخنرانی شوید؟
بهتر است با تمرین کردن سخنرانی برای ارائه و حرف زدن در جمع، آماده شوید. قبل از شروع برنامه و در طول برنامه، توصیه می‌کنیم نکاتی را رعایت کنید تا سخنرانی با پاورپوینت یا پرزی شما، حرفهای و تأثیرگذار باشد.
روی نحوۀ گفتار و رفتار خود کار کنید؛ با توجه به اینکه مخاطبانتان از چه قشری هستند و چگونه قرار است با آنها ارتباط برقرار کنید، فکر و برنامه‌ریزی کنید.
تمرین کنید
قبل از برگزاری سخنرانی، حرفهایی را که قرار است بزنید، با خود تمرین و مرور کنید. برای تمرین سخنرانی خود، میتوانید جلوی یک آینه بایستید و از تایمر برای زمان‌بندی و مدیریت وقت استفاده کنید. اگر از خانواده یا دوستی هم بخواهید که به عنوان مخاطب فرضی به شما گوش کنند، عالی است.
با صحنه آشنا شوید!
یکی از توصیه‌های همیشگی به سخنران‌ها این است که با مکان برگزاری ارائه و امکانات آن آشنا شوند. قبل از برگزاری ارائه، ببینید محل ورود به سالن و خروج از آن کجاست؛ اگر سالن، سکو یا جایگاهی دارد که از محل نشستن حاضران جدا شده‌است، چطور باید به آن دسترسی داشته باشید.
اگر توانستید روی سن اجرا راه بروید. بررسی کنید و ببینید که امکان راه رفتن و حرکت دارید یا مجبورید در طول سخنرانی بایستید. شاید هم گزینه‌ای جز نشستن نداشته باشید! اگر میتوانید، قبل از شروع برنامه و حضور دیگران، به طور آزمایشی یک بار اجرا کنید تا با فضا آشنا شوید و اشکالات احتمالی را برطرف کنید.
لباس راحت و مناسب بپوشید
برای اینکه در طول سخنرانی کردن، فکرتان فقط روی اجرا و ارتباط با مخاطب متمرکز باشد، لباس راحت و مناسب بپوشید. با توجه به محل اجرا و موضوعی که ارائه می‌کنید، لباستان می‌تواند اسپرت یا رسمی باشد.
لباس تنگ، کفش‌های کثیف یا بیش از حد پاشنه بلند، موهای شلخته یا روسری و مقنعۀ چروک و … می‌تواند تأثیر منفی در دید مخاطب بگذارد و به شما اعتماد نکند!
از وسایل کمک-بصری استفاده کنید
موضوع و محتوای سخنرانی و ارائه دربارۀ چه چیز است؟ مخاطبانتان چه کسانی هستند؟ امکانات محل ارائه چطور است؟ به جواب این سوالات فکر کنید و ببینید می‌خواهید فقط سخنرانی کنید یا از وسایل کمکی برای جذابیت و بهتر رساندن منظورتان کمک بگیرید.
میتوانید با توجه به جدی یا سرگرم‌کننده بودن محتوا، فضای رسمی یا غیررسمی و امکانات صوتی و تصویری سالن، از وسایل کمک-بصری visual aids استفاده کنید. این وسایل کمک بصری (تصویری) مثل اسلاید پاورپوینت، صفحۀ پرزی و کینوت در حکم دستیار سخنران هستند. نقشه، عکس و ویدیو به صورت جداگانه یا روی اسلاید پاورپوینت و کینوت، اشیایی مثل تخته وایت برد، کره جغرافیایی، کتاب، ماکت و … هم به تماشاگرها کمک می‌کنند که آنچه می‌گویید یا نشان می‌دهید، ملموس‌تر باشد و بهتر بفهمند.
چگونه سخنرانی کنید؟
جلسۀ برگزاری سخنرانی خود را با انرژی شروع کنید. دیگران قرار است وقت ارزشمند خود را در اختیار شما بگذارند، پس آماده و با اعتماد به نفس جلوی آنها بایستید و در برخورد اول، روی آنها تأثیر خوبی بگذارید.
برای اینکه توجه همه را به خود جلب کنید، توصیه می‌کنیم با یک سلام و احوالپرسی پر انرژی شروع کنید. برای اینکه ذهن دیگران را برای ورود به موضوع آماده کنید، یک آمار یا خبری مرتبط با موضوع ارائه مطرح کنید یا اگر داستان و خاطره کوتاه جالبی دارید، حتماً تعریف کنید.
پیشنهاد می‌کنیم ببینید : ۳۰ ثانیه‌ی طلایی در شروع سخنرانی
محتوای سخنرانی را دسته بندی کنید
حرفهای خود را به یک روال منطقی دسته بندی کنید و سعی کنید محتوای سخنرانی شما شامل مقدمه‌چینی، نکات اصلی و جمع‌بندی پایانی باشد.
ارتباط برقرار کنید
از روخوانی یا از حفظ خوانی مطلب خودداری کنید. با لحنی راحت و تقریبا خودمانی به نکات و مسائل مهم اشاره کنید. اجازه دهید فضای جلسه از حالت مونولوگ و خشک در بیاید. به دیگران اجازۀ مشارکت و واکنش بدهید.
شمرده حرف بزنید
اگر روی محتوای ارائه سرمایه‌گذاری کرده‌اید و انرژی گذاشته‌اید، پس لحنی مناسب برای بیان حرفهای خود انتخاب کنید تا دیگران از شنیدن حرفهای شما خسته نشوند؛ به حرفهای شما با دقت گوش کنند و علاقه نشان بدهند.
صبور باشید
اگر اشتباه کنید، ممکن است سخنرانی خود را خراب کنید و ناامید شوید! سخنرانی در جمع ساده نیست؛ به مهارت، تجربه و تمرین نیاز دارد. با آمادگی برای طراحی ارائه و تمرین متن سخنرانی میتوانید به هدفتان برسید.
پیشنهاد می‌کنیم ببینید : چطور برای طراحی ارائه آماده شویم؟
تماس چشمی برقرار کنید
به جای اینکه به همه نگاه کنید و احتمالاً مضطرب شوید یا تمرکزتان به هم بریزد، میتوانید به نقطه‌ای در روبروی خود و بین افراد حاضر در سالن نگاه کنید. میتوانید چند تماشاگر را در حین سخنرانی انتخاب کنید و به آنها نگاه کنید. حتی اگر خیلی نگران هستید میتوانید از یک یا دو آشنا و دوست بخواهید در جلسه حاضر باشند و بیشتر به آنها نگاه کنید. اینطوری شاید اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنید و راحت‌تر حرف بزنید.
اگر پروژۀ کاری دارید و قرار است سرمایه‌گذار یا مشتری را مجاب کنید توصیه می‌کنیم روی پیشانی او یک مثلث تصور کنید و نگاهتان از سطح چشمان طرف مقابل (قاعدۀ مثلث) پایین‌تر نیاید. اینطوری میتوانید اعتماد به نفس و قدرت خود را دیکته می‌کنید و احتمال موفقیتتان زیاد می‌شود.
توجه!
منظور از برقراری تماس چشمی این نیست که تمام مدت به یک یا چند نفر زُل بزنید یا برای اینکه نشان بدهید به همه نگاه می‌کنید، سرتان مدام به این سمت و آن سمت بچرخد!
ارتباط غیر کلامی را دستکم نگیرید!
ارتباط غیر کلامی هم به اندازۀ ارتباط کلامی مهم است. یک سخنران با کمک زبان بدن و حالات چهره می‌تواند احساسات زیادی را تحریک کند و تحت تأثیر قرار دهد. زبان بدن، یک ابزار موثر برای شفاف‌سازی و توضیح بیشتر حرفهایی است که می‌زنید. میتوانید با حرکات دست، اشارات چشم و ابرو و راه رفتن روی صحنه، روی صحت و اهمیت حرفهایتان تأکید کنید و به باورپذیری آنها کمک کنید.
یادتان باشد که دست در جیب کردن، تکان دادن بیش از حد سر موقع حرف زدن یا به کار بردن یک تکه کلام مثل چیز، خب و … یا مِن مِن کردن، آفت سخنرانی است. آنها را حذف کنید.
نکاتی برای رعایت بهتر زبان بدن
موقع سخنرانی جلوی جمع، حرکات دست و بدنتان باید با آنچه می‌گویید، هماهنگ باشد.
از دست‌هایتان برای رساندن بهتر منظورتان استفاده کنید اما قرار نیست تمام مدت سخنرانی، دست‌هایتان در هوا در جهت‌های مختلف حرکت کند. حرکت دستتان باید هدفمند باشد که مخاطب گیج نشود.
موقعی که صحبت می‌کنید، با حالت چهره یا رفتارتان مبالغه نکنید!
از حرکات اضافه یا اشتباه که مخاطب را گیج می‌کند، خودداری کنید: مثلاً دارید دربارۀ یک نکتۀ مثبت حرف می‌زنید اما شانه‌های خود را بالا می‌اندازید یا سرتان را طوری تکان می‌دهید که انگار در واکنش به حرف خودتان دارید «نه» می‌گویید!
اگر می‌نشینید قوز نکنید! اگر می‌ایستید یا راه می‌روید شانه‌هایتان افتاده نباشد.
اگر نشسته‌اید آرنج‌ها را تکیه‌گاه سرتان نکنید؛ دست زیر چانه نگذارید و حرف بزنید!
اگر عادت دارید موقع حرف زدن با صورتتان ور می‌روید، این عادت را حتماً ترک کنید چون مخاطب را کلافه و به او القا می‌کنید که به خودتان اطمینان ندارید پس به حرفهایتان کمتر اعتماد می‌کند!
حتی اگر موضوع سخنرانی و ارائه جدی است، نباید صورت شما جدی و اخمو باشد. لازم نیست حتما بخندید یا لبخندهای بی هدف بزنید که رفتارتان تصنعی شود اما همین که صورتتان گرفته نباشد و لبخند کمرنگی بر لب داشته باشید کافی است.
اگر لازم بود برگه( یا کتاب، سی‌دی،ماکتو …) در دست بگیرید و حرف بزنید، حواستان باشد خیلی آنها را در دستتان تکان ندهید و این ور و آن ور نکنید! حرفتان که دربارۀ آنها تمام شد آنها را کنار بگذارید و بقیۀ صحبت را ادامه دهید. هر حرکت اضافی و بدون هدفی مخاطب را کلافه و گیج می‌کند.
با رعایت این نکات میتوانید با مخاطب بهتر ارتباط برقرار کنید و ارائه و سخنرانی موفقی داشته باشید.
روی صحنه راه بروید!
وقتی یک مطلب تمام می‌شود و وارد بحث تازه‌ای می‌شوید، بهتر است یکی دو قدم به سمت تماشاگرها بردارید و از آنها سوال بپرسید. وقتی به آنها نزدیکتر می‌شوید، ارتباط صمیمانه‌تر و فعالتری برقرار می‌کنید.
اگر از جایی که ایستاده‌اید یا نشسته‌اید، حرکت کنید، هم به خودتان هم به مخاطبانتان فرصت یک استراحت کوتاه می دهید و در عین حال، حواسشان جمع‌تر می‌شود!
توصیه می‌کنیم در طول برگزاری ارائه، یک جا نایستید و اگر یک جا مجبور بودید بایستید یا بنشینید، بدون حرکت نباشید.
چگونه مخاطب جذب کنید؟
اگر شما مجری و میزبان یک رویداد مثل همایش تخصصی، ایونت های تبلیغاتی event ، مراسم‌های مناسبتی و … هستید، احتمالاً وظیفۀ معرفی سخنران های مراسم بر عهدۀ شماست. چگونه باید اجرا کنید و مخاطب را جذب کنید؟
وقت دیگران را ندزدید!
وقت طلاست! با طولانی کردن معرفی یا صحبت دربارۀ موضوعی که به سخنرانی ربطی ندارد، وقت سخنران و مخاطب را نگیرید! ۶۰ ثانیه یا کمتر، یک زمان مناسب و ایده‌آل برای معرفی سخنران و اشاره به عنوان سخنرانی اوست. خیلی مختصر به موضوعی که سخنران می‌خواهد دربارۀ آن حرف بزند، اشاره کنید اما وارد جزئیات نشوید.
مثل آهنربا، تماشاگر را جذب کنید!
توجه تماشاگرها را جلب کنید. میتوانید یک نقل قول انگیزشی و الهام‌بخش یا یک لطیفه و خاطرۀ کوتاه و جالب تعریف کنید. میتوانید از دستاورد و ویژگی خاص سخنران صحبت کنید. یادتان باشد مختصر و مفید حرف بزنید! صحبت از سابقه و اعتبار سخنران، مخاطبان را تشویق می‌کند که برای حرفهایی که می‌شنوند، ارزش قائل شوند و به آن گوش کنند.
مهارت سخنرانی برای غیر فارسی‌زبانان
چطور باید برای غیرفارسی‌زبان‌ها سخنرانی کنید؟ سخنرانی برای کسانی که زبان مادریشان فارسی نیست یا زبانشان فارسی است اما پیشینۀ فرهنگی متفاوتی دارند، به مهارت نیاز دارد.
تند حرف نزنید!
برای کسانی که با زبان فارسی آشنایی کافی ندارند یا تازه با آن آشنا شده‌اند، با لحنی آرام و شمرده حرف بزنید. تند حرف نزنید و کلمات را درست ادا کنید.
مطمئن نیستید؟ پس نگویید!
وقتی از تلفظ و معنای کلمه‌ای مطمئن نیستید، آن را به کار نبرید. در بعضی از گویش‌ها و زبان‌ها تلفظ اشتباه یک حرف یا حرکت صدادار، ممکن است معنی آن کلمه را کاملاً عوض کند.
مهم است؛ هم تماس چشمی، هم زبان بدن!
حالت صورت، تماس چشمی و نوع نگاه یا رفتار ممکن است در یک فرهنگ با یک فرهنگ دیگر متفاوت باشد. اگر قرار است در یک همایش یا وبینار برای افراد غیرفارسی‌زبان یا غیرایرانی سخنرانی کنید، توصیه می‌کنیم از قبل دربارۀ آنها مطالعه کنید.
با فرهنگ مخاطب، آشنا باشید
برای یک سخنرانی موفق و تأثیرگذار باید با فرهنگ مخاطب آشنا باشید. بعضی ضرب‌المثلها یا کنایه‌ها در یک فرهنگ ممکن است معنای مثبت و در فرهنگی دیگر، معنای منفی داشته باشد. اگر دربارۀ موضوعی سخنرانی می‌کنید، باید از قبل مطالعه کرده باشید. مثلاً ممکن است درباره ورزشی حرف بزنید که مخاطبانتان با آن آشنا نیستند یا ورزش بومی و محبوب آنها نیست. ممکن است به موضوعی حساسیت داشته باشند که گفتن حتی یک جملۀ اشتباه، تنش ایجاد کند. ممکن است حتی یک شوخی بکنید که از دید خودتان بی‌منظور است اما برای آنها سوءتفاهم ایجاد کند.
سخنرانی کنید؛ نه خیلی عامیانه نه خیلی تخصصی!
موقعی که دارید سخنرانی می‌کنید، نه عامیانه حرف بزنید و نه اصطلاحات عجیب و غریب به کار ببرید. طوری صحبت کنید که فهمیدن جمله‌ها برای همه راحت باشد. خیلی‌ها ممکن است اصطلاحات رایج در لهجه یا زبان شما را نفهمند. کیفیت سخنرانی و ارائۀ شما با به کار بردن کنایه‌ها و لغت‌هایی که برای همه آشنا نیست، پایین می‌آید. با در نظر گرفتن جایی که به آن دعوت شده‌اید، جمعیتی که برای آنها قرار است حرف بزنید، پوشش خبری سخنرانی (محلی یا سراسری) و …، از زبان معیار و رسمی یا محلی آنجا استفاده کنید. بهتر است سطح مخاطبانتان را در نظر بگیرید. ساده و روان حرف زدن، بهترین راه برقراری ارتباط بهتر با مخاطب است.
اگر می خواهید یک سخنرانی حرفهای و موفق داشته باشید، این توصیه ها را جدی بگیرید. برای اینکه وقت بیشتری داشته باشید که روی تمرین متن سخنرانی تمرکز کنید، تیم پرزنتا در خدمت شماست تا با طراحی یک پرزنتیشن خوب و حرفهای فشار را از روی دوش شما بردارد و کارتان را ساده‌تر کند. با ما تماس بگیرید.
